‘We laten mensen niet los. Wij blijven tot ze weer op eigen benen staan.’

Door: Marjo Zuijlen
Foto: Marieke Hillen

Met de promotiesticker nog op het raam ‘Stem hier 22 november’ biedt Thuis in West, de dag na de Tweede Kamerverkiezingen, een warm welkom aan Natasha Mohamed-Hoesein, de nieuwe wethouder Armoedebestrijding, Schuldhulpverlening en Taal van de gemeente Rotterdam. Nog geen twee maanden na haar benoeming is deze gemeentebestuurder op bezoek bij het Armoedeplatform Delfshaven. Ook de vorige wethouder bracht spoedig na zijn aanstelling eenzelfde werkbezoek. Wat maakt dat het Armoedeplatform Delfshaven zo gauw de aandacht krijgt van een wethouder met deze portefeuille? En met welke boodschap is Mohamed-Hoesein terug naar de Coolsingel?

Met de zes V’s: vinden, vertrouwen, verbinden, versterken, verdiepen en vermenigvuldigen bijt Marc de Gooijer van krachtgezinnen in Middelland en het Nieuwe Westen het spits af. Met negentien betrokkenen uit de wijk, de wethouder en een entourage van twee zijn alle stoelen bezet. Onder leiding van wijkraadsleden Ineke Palm en Jennifer Blackman, die met een baliebelletje de tijd aangeeft komen vier thema’s aan bod: toegankelijk voorzieningen, noodhulp, kansengelijkheid kinderen en nieuw perspectief. Een volle zaal en een vol programma.

Geen 9 tot 5

“Ik zit te turven”, zegt de wethouder resumerend na 90 minuten presentaties en ervaringen: “Buiten kantooruren, geen negen tot vijf hoor ik herhaaldelijk”. Sahila El Barkany van Stichting Essajo is één van de eerste sprekers die de urgentie van snel handelen buiten kantooruren toelicht. “Wij kunnen snel hulp bieden: Ik krijg ’s ochtends om 6uur een appje van een moeder: Sahila, ik heb geen eten voor mijn kinderen. Kun je me helpen? Dan gaat er zo snel mogelijk een volle boodschappentas naar het gezin.”

Vertrouwen geven aan kinderen

Vanuit de Valentijnschool kent Sahila veel voorbeelden van kinderen die ’s ochtends binnenkomen zonder sokken, op slippers, geen lunch en een onverzorgd uiterlijk. Leerkrachten wijten deze signalen vaak aan de opvoeding. Maar volgens Sahila die medewerker ouderbetrokkenheid is in het basisonderwijs, zijn deze kinderen gewoon ongelukkig. “Een kind ziet: mama is verdrietig, papa is ruzie aan het maken. Want deze ouders vragen zich af: hoe gaan we dit doen?”. Volgens Sahila, zelf moeder van drie kinderen, zijn kinderen de meest onschuldigen. Er is veel taboe en schaamte. “Vertrouwen is het belangrijkste dat je de kinderen kan geven. Want wij zijn met zijn allen verantwoordelijk voor de toekomst van onze kinderen.” In 2017 richtte ze stichting Essajo op om kansarme gezinnen te ondersteunen. “Het gaat heel goed met de stichting en dat is eigenlijk juist heel slecht.”

Voedselbank zonder checks

Ook bij Nico van Splunter, directeur Geloven in de Wijk, draait het om vertrouwen. Hij werkt met 146 vrijwilligers aan armoedeverzachting. “Dit zijn geen klanten, noch cliënten, maar mensen uit de buurt.” Via Weggeefwinkel Yess aan de Rosenveldtstraat krijgen 178 gezinnen hulp. “Een XXL voedselkastje. Wij delen eerst voedsel uit en pas na vier à zes maanden, gaan we vragen naar ‘cijfertjes’. Bij Yess draaien we het om. We zijn de voedselbank, maar dan zonder al die checks.” Zijn organisatie is betrokken bij talloze projecten. Zo verzorgt Geloven in de wijk het schoolontbijt op zeventien scholen in Delfshaven. Dagelijks. En coacht collega Klaske de Jong via het project Banen voor BoTu bewoners naar betaalde banen.

Nico benoemt een onderzoek van het Erasmus MC naar het schoolontbijt dat binnenkort verschijnt. Hoewel het nog niet gepubliceerd is weet Nico dat er een positief effect is gemeten voor de scholen en de betrokkenheid van ouders erbij. En uiteraard is hij benieuwd naar het effect van het aangeboden ontbijt voor kinderen.


Alles haakt in elkaar

Onderwijl dat de wethouder aantekeningen maakt, merkt ze op dat ze de onderlinge verbinding en het respect tussen de initiatieven indrukwekkend vindt. Ze krijgt bijval van Marieke Hillen van het Wijkpaleis, de taal en Milieucoaches Hayat Rahma en Houria Tourich (tevens Oppepper Lokaal) en de mensen  van Team Toekomst: Btissam Lima, Saïda Ouarirou en Mirjam van Rijn.

Leef en systeemwereld

Als de wethouder meer wil weten over de rol van de inloopspreekuren geeft Dennis Lohuis van Zorgvrijstaat/Oppepper Lokaal aan dat altijd naar de meest passende oplossing wordt gezocht. “Naast de formele spreekuren zijn er 23 locaties met informele spreekuren. Wat betekent dat er dan 100 momenten per week zijn waar bewoners terecht kunnen.” Hij vervolgt: “We brengen de leefwereld en de systeemwereld dichterbij elkaar. Zo willen mensen soms écht niet langs de gemeente. En soms wil iemand wel écht samen met de gemeente. Die samenwerking tussen formeel en informeel, dat is onze kwaliteit. Daar geloven wij in.”

Gepassioneerd vervolgt Dennis: “Ook ondersteunen en helpen we mensen in hun persoonlijke leefomgeving. En we laten pas los als iemand zich geholpen voelt en zelf de hulp beëindigt. Voor mensen met ‘afstand tot schuldhulp zijn wij alvast een stap richting schuldhulp.” Naast Dennis zit Liana Camper-Rodrigues, buurtcoach van WMO Radar, zij knikt instemmend.

Ogen gericht op de toekomst

Als het over kansengelijkheid gaat dan kan je in Delfshaven niet om Team Toekomst heen. Btissam Lima die bijna drie jaar linkwerker/brugfunctionaris is en net als alle medewerkers in Delfshaven woont, licht toe: “Het is onaanvaardbaar dat mensen verschillende kansen hebben. We werken nauw samen met bijna alle basisscholen in Delfshaven. Wij willen dat iedereen in onze wijk dezelfde kansen krijgt om te groeien en te bloeien.”

Hoe het werkt: Via de basisscholen worden linkwerkers gelinkt aan kinderen in groep 5 of hoger waar extra aandacht welkom en nodig is. Dan volgt een intensieve aanpak van twee jaar ondersteuning in het verbeteren van sociaalemotionele vaardigheden, geloof in het eigen kunnen en bevorderen van onderwijsresultaten. Voor het kind en haar/zijn gezin. Ondersteuning aan de ouders is afgestemd op de behoefte: denk aan taalles of sollicitatietraining. Btissam: Wij werken vanuit dromen. Wij zorgen voor de verbinding met elkaar.”

Moeders uit de wijk

Een indrukwekkende bijdrage die op applaus kan rekenen van de wethouder komt van Zohra El Yaakoubi. Zij en haar dochter herwonnen vertrouwen door de inzet van Team Toekomst. “Als je vastzit op school sta je tegenover het systeem. Je moet je aan het protocol houden. Maar bij Team Toekomst zitten allemaal moeders uit de wijk. Het is alsof ik met mezelf praat.” Sinds de inzet van Team Toekomst, die haar dochter twee jaar nauw in de gaten hield, ziet ze een stijgende lijn. En niet alleen bij haar dochter, want inmiddels is Zohra aan het werk als brugfunctionaris, en is zij nu zelf één van die moeders (red: er werken ook vaders) die betaald werkt voor Team Toekomst.

Focus op kracht en kansen en niet op tekort

Loes Viset van basisschool de Vlinder vult aan: “De linkwerkers van Team Toekomst brengen zorg en ondersteuning, maar zonder dat zorg te noemen. Waar ouders schrikken van het wijkteam zijn ze nu enthousiast. Want het gaat bij de moeders van Team Toekomst over kracht en de toekomst van kinderen. Welke ouder wil dat nou niet.”

Net als Loes heeft ook Cathalijne de Ruiter van het Centrum van Jeugd en Gezin (CJG) een positieve ervaring. “Sinds kort is op dinsdag tijdens ons spreekuur Fatma Yilmaz, wijknetwerker van Team Toekomst beschikbaar. Er kwam laatst een baby’tje binnen dat mogelijk slechte voeding krijgt. Die ouder kreeg aangeboden om direct met de Fatma over voeding en uiteindelijk veel meer te praten. Zo waardevol.” Cathalijne prijst de energie in Delfshaven.

Vertrouwen en verbinden

Dan neemt Hayat Rahma het woord. Ze is moeder van vijf kinderen en kwam door haar rol als taal en milieucoach bij Stichting Pauw in een korte tijd met veel nieuwe mensen in contact. “Terwijl ik hier al zolang woonde.” Tijdens een ontmoeting met Marianne de Koning van de Verbindingskamer kreeg ik zomaar een baan aangeboden. “Ze was ze verbaasd dat ik al dit werk als vrijwilliger deed. Waarop ik zei: maar ik heb geen diploma’s ofzo.” Dat bleek geen enkel obstakel en nu werkt ze voor verschillende projecten: aardgasvrij in Botu, community building versterken en dus de verbindingskamer. “Ik ben zo op mijn plek. Zo veel werk en altijd belbaar voor bewoners.”

Maken en doen

Een andere plek in Delfshaven waar het over werken en participatie gaat is het Wijkpaleis aan de Claes de Vrieselaan. Initiatiefnemer Marieke Hillen: “Wij zijn dé plek om het te maken. Alleen zijn wij zijn iets minder zorgzaam. Bij ons maken mensen dingen en dat maken is bedoeld om er geld mee te verdienen.” Marieke vertelt trots dat mensen bij het Wijkpaleis kunnen werken met behoud van uitkering. Ze heeft een concrete vraag aan de wethouder. “We willen daar wel uitbreiding in. Hoe kunnen we binnen onze sociale corporatie, meer ruimte maken? Omdat we merken dat mensen meer willen bouwen.”

Transformatie Delfshaven in 2030

Eén van de laatste sprekers is Mirjam van Rijn van Team Toekomst: “Dat doorverwijzen, daar moeten we echt mee stoppen. Want dan leg je de verantwoordelijkheid bij de ander. Wij doen dat niet. Wij houden vast. Wij doen het met elkaar als wijk; win win win. We geven mensen weer de kans om te dromen. Er is zoveel in kracht en passie in de wijk. Hier in Delfshaven doen we het samen, dat kunnen we. Dat laten we zien. In 2030 is Delfshaven getransformeerd.”

Het slotakkoord is voor de wethouder: “Ik hoor u. Ik hoor de vragen. Ik ga daar mee aan de slag. Ik ga geïnspireerd naar huis. Ik ga opzoek naar de bestendige lijn. Een infrastructuur die de tand des tijds kan doorstaan. Het liefst wil ik dít netwerk in al die wijken. Maar dat kan niet. Deze bevlogenheid en betrokkenheid, hoort echt hier bij Delfshaven.” Het belletje rinkelt, het is tijd. 

Ter afsluiting een cadeautje uit handen van Cathalijne de Ruiter van het CJG. Een luchtplant voor haar nieuwe kantoor. “Leven van lucht is alleen deze plant gegund.”